Tim strucnjaka iz Republičkog zavoda za zaštitu spomenika kulture, u saradnji sa Muzejem u Prijepolju, sproveo je zaštitna arheološka istraživanja na srednjovekovnom gradu Mileševcu. Ova istraživanja su se realizovala tokom prethodnog meseca s ciljem izrade projekta konzervacije i sanacije ovog značajnog kulturno-istorijskog spomenika. Mileševac se nalazi u specijalnom rezervatu prirode „Klisura reke Mileševke“, blizu manastira Mileševe, na izuzetno nepristupačnom terenu, što je dodatno otežalo istraživanja.
Fokus ovogodišnjih iskopavanja bio je usmeren na Gornji grad, naseobinski sektor i ulaznu kapiju. Tokom istraživanja, otkriveni su brojni nalazi koji osvetljavaju život unutar utvrđenja. Među tim nalazima su inventari starih kuća i radionica, kao i delovi vojne opreme koji svedoče o odbrambenoj ulozi Mileševca. Ova otkrića su od velikog značaja za razumevanje svakodnevnog života u ovom srednjovekovnom gradu, kao i za strukturu i organizaciju života unutar utvrđenja.
Iako su istraživanja još uvek u ranoj fazi, tim je već identifikovao veliki broj do sada nepoznatih objekata i celina. Ovi nalazi će doprineti boljem razumevanju unutrašnje organizacije utvrđenja i svakodnevnog života u njemu tokom srednjeg veka. Članovi arheološkog tima ističu da otkrića koja su do sada dokumentovana pokazuju da Mileševac ima ogroman potencijal za buduća istraživanja. Fragmente vojne opreme i delova radionica moguće je povezati sa svakodnevnim životom, ali i sa vojnom funkcijom tvrđave.
Prema planu, nastavak arheoloških radova biće realizovan u narednim sezonama. Nakon toga, sledi početak konzervatorskih i sanacionih radova na očuvanju Mileševca. Ovi radovi su neophodni kako bi se osiguralo da ovaj značajan spomenik ne bude zaboravljen i da se očuva za buduće generacije.
Projekat je podržala Turistička organizacija Prijepolje, koja u ovim istraživanjima vidi priliku za razvoj kulturnog turizma i očuvanje jedinstvene kulturno-istorijske baštine ovog kraja. Ova saradnja između stručnjaka i lokalne zajednice može doneti mnoge koristi, ne samo u smislu očuvanja istorijskih vrednosti, već i u pogledu ekonomskog razvoja kroz turizam.
Mileševac predstavlja važan deo istorije Srbije i srednjovekovne arhitekture. Ova utvrđenja su bila ne samo vojna, već i kulturna središta, a njihovo očuvanje je od velikog značaja za razumevanje istorijskog konteksta tog vremena. Istraživanja koja se sprovode doprinose širenju znanja o srednjovekovnom društvu, njegovim običajima, kao i svakodnevnom životu ljudi koji su živeli u to vreme.
Ova istraživanja takođe ukazuju na važnost modernog pristupa arheološkim istraživanjima, koji uključuje interdisciplinarni rad i saradnju različitih institucija. Uloga arheologa, istoričara, konzervatora i drugih stručnjaka postaje sve važnija u očuvanju kulturne baštine. Takođe, uključivanje lokalne zajednice i turističkih organizacija može doprineti održivom razvoju i očuvanju ovih dragocenih resursa.
U svetlu ovih istraživanja, Mileševac se nameće kao destinacija koja može privući posetioce, kako iz Srbije, tako i iz inostranstva. S obzirom na njegovu bogatu istoriju i prirodne lepote, ovaj srednjovekovni grad može postati ključno mesto za kulturni turizam u regionu. Očuvanje i valorizacija ovog spomenika ne samo da će obogatiti turističku ponudu, već će i doprineti jačanju identiteta lokalne zajednice.
Završetak arheoloških istraživanja i započinjanje konzervatorskih radova na Mileševcu predstavlja značajan korak ka očuvanju našeg kulturnog nasleđa. Naredne godine donose nove izazove, ali i prilike za dalja istraživanja i razvoj kulturnog turizma, što može doprineti ekonomskoj stabilnosti i unapređenju kvaliteta života u ovom delu Srbije.
