Na udaljenosti od oko 880 svetlosnih godina, naučnici su otkrili fascinantnu egzoplanetu poznatu kao WASP-121b, koja polako oslobađa svoju atmosferu u svemir. Ovo oslobađanje stvara dva ogromna helijumska repa koja se protežu više od pola puta oko njene matične zvezde. Ovaj fenomen je prvi put zabeležen, a otkriće je objavljeno na osnovu podataka prikupljenih sa svemirskog teleskopa „Džejms Veb“.
WASP-121b, takođe poznata kao Tilos, spada u kategoriju ultra-vrućih Jupitera, što su gasni giganti slični Jupiteru, ali koji se nalaze veoma blizu svojih zvezda. Zbog ove blizine, temperature na Tilosu su ekstremno visoke, a jedan puni obrt oko svoje zvezde traje samo oko 30 sati. Ova planeta se suočava sa intenzivnim zračenjem koje zagreva njenu atmosferu na hiljade stepeni, što dovodi do bežanja lakših gasova kao što su vodonik i helijum u svemir.
Iako se atmosfersko bežanje obično dešava postepeno tokom dugih vremenskih perioda, može značajno promeniti veličinu i sastav planete, utičući na njenu evoluciju. Tilos je poznata po svojim ekstravagantnim meteorološkim fenomenima: na njoj se mogu naći oblaci isparenog metala, kao i kiša rubina i safira, zajedno sa najbržim atmosferskim mlaznim strujama ikada zabeleženim.
Prethodna saznanja o atmosferskom izlasku planete uglavnom su se oslanjala na podatke prikupljene tokom kratkih tranzita, kada planeta prolazi ispred svoje zvezde. Međutim, ova nova studija je omogućila kontinuirano posmatranje Tilosu skoro 37 sati, što je omogućilo istraživačima da prate njenu putanju i otkriju prisustvo helijuma. Oni su otkrili da se izmaglica ovog gasa proteže daleko izvan planete, pokrivajući skoro 60 procenata njene orbite.
Jedno od najiznenađujućih otkrića je da Tilos stvara ne samo jedan, već dva različita repa. Jedan rep se proteže iza planete, dok drugi ide ispred nje. Ova dva repa su ogromna i zajedno pokrivaju površinu više od 100 puta veću od prečnika same planete. Ova otkrića naglašavaju jedinstvenost WASP-121b i njene ekstremne uslove, što otvara nova pitanja o evoluciji egzoplaneta i njihovim atmosferama.
Razumijevanje atmosferskog bežanja na Tilosu može pomoći naučnicima da bolje razumeju kako se formiraju i razvijaju planete u različitim uslovima. Ovaj fenomen može imati značajan uticaj na buduće istraživanje egzoplaneta i njihovih potencijalnih staništa. U svetlu ovih otkrića, važno je nastaviti sa proučavanjem kako bi se steklo dublje razumevanje o dinamičnim procesima koji oblikuju atmosfere planeta daleko od našeg Sunčevog sistema.
Naučnici se nadaju da će dalja istraživanja, kao što su ona koja se sprovode teleskopom „Džejms Veb“, pružiti još više informacija o ovim fascinantnim nebeskim telima. Ovaj teleskop je opremljen naprednom tehnologijom koja omogućava detaljno posmatranje i analiziranje različitih aspekata egzoplaneta, uključujući njihove atmosfere i hemijske sastave.
U svetu astronomije, otkriće kao što je Tilos predstavlja značajan korak napred u razumevanju univerzuma i raznolikosti planeta koje u njemu postoje. Kao što se istraživanja nastavljaju, naučnici se nadaju da će otkriti još više iznenađujućih činjenica koje će dodatno obogatiti naše znanje o svemiru i njegovim tajnama. Ovako jedinstveni fenomeni, poput Tilosovih helijumskih repova, pružaju nam uvid u složene procese koji se odvijaju na udaljenim svetovima i podstiču nas da istražujemo dalje.
