Predmeti, uključujući brodsko zvono, navigaciono svetlo i luksuznu opremu, izvađeni su u akciji koja je trajala sedam dana. Naime, prvi put u više od jednog veka, ronioci su izvukli na površinu relikvije sa Britanika – sestrinskog broda Titanika – koji je potonuo u Egejskom moru tokom Prvog svetskog rata. Ova akcija predstavlja značajan iskorak u arheološkim istraživanjima podvodne baštine, a izveštava o tome donosi „Euronews“.
Ministarstvo kulture Grčke je potvrdilo da je jedanaestočlana ekipa ronioca izvršila jednonedeljnu operaciju u maju kako bi povratila artefakte sa olupine. Među izvađenim predmetima su i brodski zvonac i navigaciono svetlo sa levog boka broda. Ova operacija je deo šireg projekta očuvanja i istraživanja podvodne baštine.
Britanik je lansiran 1914. godine kao luksuzni putnički brod, ali je ubrzo preuređen u bolnički brod tokom Prvog svetskog rata. Nažalost, 21. novembra 1916. godine, dok je plovio ka ostrvu Lemnos, brod je naleteo na minu i potonuo kod ostrva Kea, jugoistočno od Atine. U trenutku potonuća, Britanik je bio jedan od najvećih bolničkih brodova na svetu i nestao je pod talasima za manje od sat vremena.
Od više od 1.060 ljudi na brodu, 30 je poginulo kada su njihovi čamci za spasavanje naleteli na propelere koji su se još uvek okretali. Ova tragedija ostavila je dubok trag u pomorskoj istoriji i izazvala je značajnu pažnju na bezbednost brodova.
Jedanaestočlana ronilačka ekipa koristila je opremu sa zatvorenim krugom tokom operacije spasavanja koju je organizovao britanski istoričar Simon Mills, osnivač „Fondacije Britanik“. Ministarstvo kulture je napomenulo da su uslovi na olupini bili posebno teški zbog jakih struja i slabe vidljivosti, što je dodatno otežalo operaciju.
Među predmetima izvučenim na površinu pomoću dizalica bili su zvono sa stražarske platforme, navigaciona lampa, poslužavnici prve klase sa srebrnim pozlaćenjem, keramičke pločice iz turskog kupatila, par putničkih dvogleda i porcelanski lavabo iz kabina druge klase. Ovi artefakti pružaju uvid u luksuz i udobnost koju su putnici uživali na ovom brodu.
Artefakti trenutno prolaze kroz proces konzervacije u Atini i biće deo stalne postavke novog Muzeja podvodne antike, koji se razvija u luci Pirej. Ovaj muzej ima za cilj da prikaže bogatstvo podvodne baštine Grčke i važnost očuvanja pomorskih relikvija.
Projekat izvađanja artefakata sa Britanika je posebno značajan jer predstavlja prvi put nakon više od jednog veka da su ovi predmeti izvučeni na površinu. Ovakve akcije ne samo da doprinose razumevanju istorije pomorstva, već i jačanju svesti o važnosti očuvanja kulturnog nasleđa.
Ronilačka istraživanja poput ovog su ključna za dokumentovanje i očuvanje podvodne baštine, koja se često suočava sa pretnjama poput erozije, zagađenja i neodgovornog ribolova. U skladu sa tim, potrebno je razvijati strategije za zaštitu ovakvih područja i osigurati da se buduće generacije mogu upoznati sa bogatom pomorskom istorijom.
Na kraju, važno je napomenuti da je Britanik, iako manje poznat od Titanika, imao svoj značaj u istoriji pomorstva. Njegovo potonuće i relikvije koje su izvučene sa njega služe kao podsetnik na hrabrost i tragediju koja je pratila mnoge brodove tog doba. Sačuvane relikvije će, nadamo se, doprineti boljem razumevanju te istorije i podstaći interesovanje za očuvanje sličnih kulturnih dobara.
