Mikroskopski magnetofosili pronađeni u sedimentima na dnu Severnog Atlantika predstavljaju fascinantno otkriće koje može osvetliti način na koji su drevne morske životinje navigirale. Ovi fosili, veličine oko 50 puta manje od ljudske dlake, sastavljeni su od snažno namagnetisanog minerala magnetita, za koji se smatra da je bio deo nekog morskog organizma. Tokom godina, naučnici su raspravljali o njihovom poreklu, a nova istraživanja koriste trodimenzionalno snimanje kako bi utvrdila njihovu magnetnu strukturu.
Fosili stari do 97 miliona godina, otkriveni su u slojevima sedimenta, a istraživači su analizirali česticu magnetita staru oko 56 miliona godina. Ova čestica ima karakteristike koje su optimizovane za otkrivanje jačine i pravca Zemljinog magnetnog polja, što sugeriše da su drevne životinje mogle koristiti magnetno polje za navigaciju na velikim udaljenostima. Profesor Rič Harison sa Univerziteta u Kembridžu, jedan od vođa studije, tvrdi da bi velika magnetizacija čestice mogla da omogući životinjama da se geolociraju, ne samo da znaju gde je sever.
Naučnici veruju da neke migratorne životinje, poput ptica, riba i insekata, koriste Zemljino magnetno polje za navigaciju, ali način na koji to rade ostaje nepoznat. Jedna od hipoteza sugeriše da se magnetitne čestice u telima ovih životinja poravnavaju sa Zemljinim magnetnim poljem, slično igli na kompasu. Ove informacije mogu pomoći životinjama da se orijentišu i pronađu put tokom migracija.
Identifikacija životinje kojoj ovi fosili pripadaju predstavlja izazov, budući da nisu pronađeni u vezi sa drugim ostacima. Istraživači smatraju da bi mogli poticati od migratorne vrste, kao što su jegulje, koje su poznate po tome što prelaze Atlantski okean. Larve jegulja koriste okeanske struje za migraciju, dok se odrasle jegulje vraćaju na isto mesto kako bi se mrestile.
Međutim, moguće je da su magnetitne čestice proizvodile i mikrobe, pošto su slične magnetozomima koje stvaraju određene bakterije. Ove bakterije koriste magnetozome za orijentaciju u vodi, što im omogućava da pronađu optimalnu dubinu. Istraživači ističu da mnogi drugi organizmi, uključujući sisavce i ptice, takođe poseduju sposobnost magnetne navigacije, ali ostaje nejasno kako to funkcioniše.
Jedan od izazova u proučavanju magnetne navigacije jeste to što su magnetne čestice izuzetno male i retke, što otežava njihovo otkrivanje unutar organizma. Ako su fosili zaista bili deo živog organizma, moglo bi se pretpostaviti da su bili povezani sa magnetoreceptivnim ćelijama, delujući kao magnetni senzori. Ove čestice bi mogle generisati mehaničke ili električne signale koje bi organizam koristio za detekciju jačine i pravca magnetnog polja.
Na ovaj način, drevne životinje su mogle imati biološki „GPS sistem“, sličan ljudskom čulu vida, koji im je omogućavao bezbednu navigaciju u svom okruženju. Istraživači nastavljaju da proučavaju ove fosile kako bi bolje razumeli kako su drevne morske životinje mogle koristiti Zemljino magnetno polje za navigaciju.
U zaključku, otkriće mikroskopskih magnetofosila na dnu Severnog Atlantika otvara nova pitanja o biološkoj navigaciji. Dokle god ostaje nejasno koje su životinje koristile ovaj „GPS sistem“, istraživanja nastavljaju da pružaju uvid u evoluciju navigacijskih sposobnosti u morskim organizmima. U budućnosti, dodatna istraživanja mogla bi pomoći u razumevanju kako su ove fascinantne sposobnosti evoluirale tokom vremena i kako su omogućile preživljavanje različitih vrsta u promenljivim okeanskim uslovima.
