Na Jevrejskom groblju u Bijeljini, koje je formirano 1860. godine, održan je pomen za 223 Jevreja iz ovog grada koji su stradali u Holokaustu tokom Drugog svetskog rata. Ova komemoracija, koja se održava svake godine, ima za cilj da očuva sećanje na žrtve i da podseti na stradanje koje su pretrpeli Jevreji tokom tog mračnog perioda istorije.
Tokom aprila 1941. godine, kada je Nezavisna Država Hrvatska formirana, započeo je sistematski progon i ubijanje Jevreja. Mnogi od njih su završili u logoru Jasenovac, gde su se dešavale stravične stvari. Jasenovac je bio jedan od najzloglasnijih logora smrti tokom Holokausta, u kojem su stradali ne samo Jevreji, već i Romi, Srbi i druge manjinske grupe. Ovaj logor je bio mesto nehumanih uslova, mučenja i masovnih ubistava, a broj žrtava se procenjuje na desetine hiljada.
Pre Drugog svetskog rata, Bijeljina je imala značajnu jevrejsku zajednicu, koja je brojala oko 350 porodica. Njihov doprinos lokalnoj kulturi, privredi i društvenom životu bio je neprocenjiv. Ipak, nakon rata i stradanja tokom Holokausta, jevrejska zajednica u Bijeljini praktično je nestala. Danas u ovom gradu više nema jevrejskog stanovništva, a pomen za stradale organizuje Jevrejska opština iz Doboja.
Pomen se održava svake godine kao podsećanje na žrtve koji su izgubili svoje živote zbog mržnje i netolerancije. Ovaj događaj okuplja preživele članove zajednice, njihove potomke, kao i sve one koji žele da odaju počast žrtvama. Održavanje ovakvih komemoracija ima ključnu ulogu u očuvanju istorije i sećanju na žrtve Holokausta, kako bi se sprečilo ponavljanje sličnih tragedija u budućnosti.
Holokaust je bio jedan od najtragičnijih događaja 20. veka, a sećanje na njega je od suštinske važnosti za sve nas. Kako se vreme prolazi, važno je da se i dalje podsećamo na stradanje i patnje koje su pretrpeli Jevreji, kako bismo učinili svet boljim mestom za sve. Učenje o Holokaustu i razumevanje njegovih uzroka pomaže da se razvije empatija prema drugim ljudima i manjinskim grupama koje su i dalje izložene diskriminaciji i nasilju.
Jevrejska zajednica u Srbiji, iako mala, aktivno se zalaže za očuvanje sećanja na Holokaust i borbu protiv antisemitizma. Organizuju se razne edukativne aktivnosti, izložbe i predavanja koja imaju za cilj da osvetle ovu mračnu stranicu istorije i da pruže informacije o doprinosu Jevreja u različitim aspektima društva.
Pomen u Bijeljini simbolizuje ne samo sećanje na žrtve, već i borbu za pravdu i ljudska prava. Važno je da svi, bez obzira na svoju etničku ili versku pripadnost, rade na tome da izgrade društvo koje poštuje različitosti i promoviše mir i toleranciju.
U svetu prepunom sukoba i netolerancije, sećanje na Holokaust ostaje snažna opomena o opasnostima mržnje i predrasuda. Kako bismo izgradili bolju budućnost, neophodno je da se suočimo sa prošlošću, da učimo iz nje i da radimo na stvaranju društva koje će negovati razumevanje, poštovanje i ljudska prava za sve. Pomen za žrtve Holokausta u Bijeljini je samo jedan od načina na koji se sećamo i odajemo počast onima koji su izgubili svoje živote zbog mržnje, i na taj način nastavljamo da se borimo protiv nepravde u svim njenim oblicima.
