Veštačka inteligencija (VI) postaje ključni alat u očnom zdravstvu, posebno u dijagnostici bolesti rožnjače, kao što je keratokonus. Ova bolest, koja zahvata jednu od 350 osoba, često se javlja kod mladih ljudi i može značajno uticati na kvalitet vida. U nekim slučajevima, stanje se može kontrolisati kontaktnim sočivima, dok u težim slučajevima može doći do potrebe za transplantacijom rožnjače. Evropsko društvo hirurga katarakte i refraktivnih hirurga ističe da VI može pomoći lekarima da procene koji pacijenti zahtevaju hitno lečenje, čime se može smanjiti rizik od trajnog gubitka vida.
Studija predstavljena na 43. kongresu ovog društva pokazuje kako VI može predvideti napredovanje keratokonusa. Istraživači su koristili algoritme za analizu slika očiju pacijenata, u kombinaciji sa drugim relevantnim podacima. Dr Šafi Balal iz očne bolnice Murfilds NHS Fondacije u Londonu, koji je vodio istraživanje, naglašava da je ovo prvi put da je postignut ovakav nivo tačnosti u predviđanju rizika.
Keratokonusus se karakteriše ispupčenjem rožnjače, što dovodi do oštećenja vida. Često se ne može unapred odrediti koji će pacijenti napredovati i zahtevati lečenje, dok drugi ostaju stabilni. Trenutno, jedini način da se utvrdi kome je potrebno lečenje jeste praćenje pacijenata tokom vremena. Ipak, VI može značajno olakšati ovaj proces.
U istraživanju je analizirano 36.673 OCT slika 6.684 pacijenata. Algoritam VI uspeo je precizno da predvidi koji će pacijenti napredovati u bolesti ili ostati stabilni, koristeći samo slike i podatke iz prve posete. Istraživači su mogli da razdvoje pacijente u grupe niskog i visokog rizika, omogućavajući ciljanije lečenje.
Balal napominje da je jedan od tretmana, poznat kao „ukršteno povezivanje“, efikasan u zaustavljanju napredovanja bolesti, posebno ako se primeni pre nego što dođe do trajnog ožiljka. Trenutno, mnogi pacijenti prolaze kroz dugotrajno praćenje, a unakrsni tretman se često sprovodi tek kada se stanje pogorša. VI može omogućiti da se pacijenti sa visokim rizikom tretiraju ranije, sprečavajući gubitak vida i potrebu za transplantacijom.
Dr Hose Luis Guel, stručnjak za rožnjaču i refraktivnu hirurgiju, ističe značaj ovog istraživanja. On naglašava da je teško znati kada i kako lečiti keratokonus, a kašnjenje može dovesti do ozbiljnog gubitka vida. VI može pomoći da se prepoznaju pacijenti koji će imati koristi od ranijeg lečenja, čime se smanjuje potreba za invazivnim procedurama.
Ova studija predstavlja značajan korak ka personalizovanoj medicini u oftalmologiji. Kako se VI razvija, istraživači planiraju da kreiraju još naprednije algoritme koji će moći da predviđaju progresiju keratokonusa, kao i druge očne bolesti. U isto vreme, ovo bi moglo osloboditi zdravstvene resurse, jer će pacijenti sa stabilnim stanjima izbeći nepotrebno često praćenje.
U zaključku, veštačka inteligencija donosi novu nadu za pacijente sa keratokonusom i drugim očnim bolestima. Uvođenje ovih tehnologija u kliničku praksu može značajno promeniti način na koji se dijagnostikuju i leče ovakva stanja, smanjujući rizik od gubitka vida i unapređujući kvalitet života pacijenata. Dok se VI nastavlja razvijati, svet očne medicine može očekivati značajne pomake ka efikasnijoj i ciljanijoj brizi o pacijentima.
